Alblasserwaard

Lezing "Passie voor Pioenen" dinsdag 21 november 2023

De opkomst met 16 personen was deze keer wat aan de magere kant. Of de verkiezingen van de volgende dag hierin parten hebben gespeeld of dat men heeft gedacht “wat valt er nu over Pioenen te vertellen?” blijft de vraag. Voor wat betreft dit laatste komen degenen die verstek hebben laten gaan bedrogen uit. Ruud Warmerdam, de 4e generatie met 100 jaar ervaring in Pioenen, heeft de aanwezigen in een zeer interessante lezing meegenomen door zijn land van Pioenen, waarin hij vertelde wat er alzo komt kijken bij het kweken van Pioenen.

Warmerdam Paeonia kent in de kwekerij twee verkooplijnen, die van de snijbloemen en die van de wortelstokken (ook wel wortels genoemd). De Pioen wordt vanaf het zaadje, helemaal in eigen beheer opgekweekt. Pas na drie á vier jaar is het zover dat er snijbloemen kunnen worden geoogst. Een volgroeide wortelstok kan wel tot 20 bloemen voortbrengen. Het oogsten is in het voorjaar zo rond de maand mei, afhankelijk van het weersverloop. Hoewel er in totaal wel 800 verschillende soorten Pioenen zijn, worden er 20 soorten voor de verkoop als snijbloem gekweekt.  Niettemin zijn deze twintig soorten goed voor de verkoop van 150.000 tot 200.000 stelen per jaar. Ondanks deze grote aantallen worden alle werkzaamheden voornamelijk in familieverband uitgevoerd.

Het kweken van wortelstokken is een volledig andere discipline. In de wortels zitten namelijk concentraties polyfenolen, een chemische plantenstof die rottingsprocessen tegengaat. Worden de wortelstokken uit de grond verwijderd, dan zullen altijd niet verwijderbare deeltjes van de wortels achterblijven. Deze zijn er de oorzaak van dat nieuwe kweek van wortels op die plekken nadelig wordt beïnvloed en eigenlijk niet mogelijk is. Er wordt dus steeds weer op nieuwe landerijen met nieuwe kweek van wortelstokken aangevangen. Net als de Pioenen worden de wortelstokken over de gehele wereld verkocht, waarvan de aantallen wel tot 50.000 stuks oplopen.

Pioenen hebben een sterk genezende kracht. Al meer dan 2000 jaar worden pioenwortels voor medicinale doeleinden gebruikt en worden voor de behandeling van een breed scala aan aandoeningen toegepast, zoals het verminderen van zwellingen, het verlichten van pijn, het voorkomen van epileptische aanvallen en het reguleren van menstruatiebloedingen.  Brouwsels van pioenwortels werden ook gebruikt als kalmerend middel, pijnstiller en om de transpiratie onder controle te houden. Tot op de dag van vandaag worden Pioenen nog steeds in vooral de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt. De westerse geneeskunde onderschat de natuurlijke geneeskundige werking van Pioenen nog immer.

Ook wordt de felrode kleur van de Paeonia caucasica  gebruikt om wol, papier, zijde en linnen te verven. De heerlijke geur van vele pioensoorten wordt tot op de dag van vandaag nog steeds gebruikt om de meest exclusieve parfums te maken. Aan het einde van de avond bestond de mogelijkheid om een aantal van de door Ruud Warmerdam meegenomen wortelstokken te kopen. Al met al was het een zeer interessante en leerzame avond, die onderbroken werd door een koffiepauze waarin iedereen werd verrast door een lekkere door Teuny gebakken traktatie.